ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ 153 ΨΗΦΟΙ; του Γιάννη Τσαμπάζη.

Το ισχύον Σύνταγμα της χώρας προβλέπει τη διάκριση των εξουσιών:

Α. Νομοθετική (ασκείται από τη Βουλή)

Β. Εκτελεστική (ασκείται από την Κυβέρνηση)

Γ. Δικαστική (ασκείται από τα Δικαστήρια)

Όταν ένας Βουλευτής  ορκίζεται και  μέλος της Κυβέρνησης ( υπουργός, υφυπουργός), παράλληλα με τη βουλευτική του ιδιότητα τότε σε μία πρόταση μομφής κατά της Κυβέρνησης  είναι σίγουρο ότι ο συγκεκριμένος  ΔΕΝ θα ψηφίσει εναντίον του εαυτού του.

Επομένως, αν ο εκάστοτε πρωθυπουργός, θέλει στις ψηφοφορίες της Βουλής  (προτάσεις δυσπιστίας, προτάσεις ψήφου εμπιστοσύνης, ψήφιση προϋπολογισμού, κλπ ) να έχει de facto μία βάση για 50-60 σίγουρες ψήφους υπέρ του, τότε διορίζει τους βουλευτές που τον στηρίζουν  ως υπουργούς - αναπληρωτές υπουργούς  - υφυπουργούς, που ως μέλη της κυβέρνησης δεν  θα ψηφίζουν εναντίον της.

Αυτή τουλάχιστον είναι η πρακτική που ακολουθήθηκε στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Είναι όμως και συνταγματικό; Μήπως ο βουλευτής που πρόκειται να υπουργοποιηθεί πρέπει μόλις ορκιστεί ως μέλος της Κυβέρνησης  (μετέχοντας πλέον στην Εκτελεστική Εξουσία), να παραιτηθεί από τη βουλευτική του έδρα (και κατά συνέπεια από τη Νομοθετική εξουσία) και ο πρώτος επιλαχών του συνδυασμού, στο νομό όπου εξελέγη ο παραιτηθείς  να καταλαμβάνει τη συγκεκριμένη έδρα.

Έτσι θα είναι μεν ο νέος βουλευτής και αυτός μέλος του κόμματος που έχει την πλειοψηφία, αλλά θα είναι ένα ΑΛΛΟ φυσικό πρόσωπο και όχι ο ίδιος ο υπουργός.

‘Ένα ερώτημα που μπορεί να προκύψει είναι: ’’μα και αυτός  δεν θα ψηφίζει υπέρ της Κυβέρνησης αφού προέρχεται από τα σπλάχνα της;’’  ΜΠΟΡΕΙ, όμως δεν είναι και μέλος της. ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ.

Με βάση τα παραπάνω στους 153 κυρίους και κυρίες βουλευτές που ψηφίσανε κατά της πρότασης δυσπιστίας της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ανήκουν και 45 υπουργοί – υφυπουργοί  που a priori ως μέλη της Κυβέρνησης  δεν θα ψηφίζανε  ποτέ κατά του.. εαυτού τους! Ποιο άραγε θα ήταν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας αν αυτοί οι 45 δεν θα είχαν τη διπλή ιδιότητα (αντισυνταγματικώς) και είχαν μόνο αυτή του βουλευτή, πάντα της συμπολίτευσης, αδέσμευτοι όμως από εξόφληση πολιτικών γραμματίων του τύπου ‘’σε έκανα υπουργό, μου χρωστάς λοιπόν και θα ψηφίζεις ό,τι σου λέω’’;

Πέρα όμως από το νομικό μέρος  υπάρχει και το πρακτικό που και αυτό συνηγορεί υπέρ της επιμονής στη διάκριση των εξουσιών: Ένας βουλευτής που υπουργοποιείται επί  παραδείγματι στο υπουργείο των εξωτερικών, πως θα μπορέσει ταυτόχρονα να εργάζεται στο υπουργείο του εμπλεκόμενος στενά με αυτό του το καθήκον, και από την άλλη να αφοσιωθεί στον κόσμο που τον έστειλε στο κοινοβούλιο και να αφιερώσει χρόνο και κόπο για αυτό τον –ιερό- σκοπό; Πρόκειται για ‘’δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη’’, κάτι από τα δύο δεν θα μπορέσει (φυσικό και ανθρώπινο θα είναι) να το κάνει επαρκώς. Αλλά και να υπερβάλλει εαυτόν και να το κάνει επαρκώς, θα είναι για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Εξ άλλου κάποια στιγμή το  ‘’επαρκώς ‘’ πρέπει να αντικατασταθεί από το ΄΄άριστα΄΄…

Ένα ζήτημα που γεννάται είναι και η βουλευτική ασυλία. Βουλευτική, λοιπόν, ασυλία απολαμβάνουν οι βουλευτές, αλλά όχι οι υπουργοί. Έτσι για πράξεις και παραλείψεις οι Υπουργοί υπάγονται στο νόμο περί ευθύνης υπουργών (ο ισχύον είναι ελλιπέστατος  κατά τη γνώμη μου) και ενώ θα έπρεπε να απολογηθούν, οχυρώνονται πίσω από την ασυλία που τους παρέχει η άλλη τους ιδιότητα (του βουλευτή),  αλλά για πράξεις που έκαναν ως υπουργοί. Αυτό αποτελεί ή πρέπει να αποτελέσει μείζον πολιτικό θέμα.

Τελευταία θα αφήσω την πολιτική νόσο της μεταπολίτευσης των πελατειακών σχέσεων, σύμφωνα με την οποία ο …πελάτης –ψηφοφόρος επισκέπτεται το γραφείο του βουλευτή του που τυγχάνει και υπουργός, ζητά ρουσφέτι και ξέρει πως απευθύνεται σε ένα πρόσωπο που έχει δύο ιδιότητες: ‘’έχει το μαχαίρι, έχει και το πεπόνι’’, μπορεί να του κάνει το ρουσφέτι, χωρίς να απευθυνθεί σε άλλο φυσικό πρόσωπο. Ας μη ξεχνάνε ότι όταν ο σημερινός πρωθυπουργός ήταν υπουργός Πολιτισμού- και βουλευτής Μεσσηνίας, διόρισε ουκ ολίγους …πελάτες-ψηφοφόρους στο υπουργείο του (συγκεκριμένα στο μουσείο της Ακρόπολης).

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνοντας το νέο δείγμα γραφής, θα πρέπει να θεσπίσει το ασυμβίβαστο της ιδιότητας βουλευτή-υπουργού, τόσο για το νομικό, όσο και για το πρακτικό πλαίσιο. Ο Πρόεδρος της Βουλής θα πρέπει να εξουσιοδοτείται, ώστε να ζητά τις παραιτήσεις των συναδέλφων του βουλευτών μόλις αυτοί ορκιστούν μέλη της κυβέρνησης.

Η επαναφορά της συνταγματικής νομιμότητας και η αποκατάσταση των σχέσεων Κράτους και Πολίτη ή μάλλον Πολίτη-Κράτους είναι το κύριο έργο μας.